Yalan Söylemek Sizi Nasıl Ağırlaştırıyor?

Sadeleşme yolunda fiziksel öğretilere bağlı kalmak zorunda değilsiniz. Biraz düşünürseniz fiziksel dağınıklığınızın da aslında fiziksel boyutundan çok duygusal olarak sizi rahatsız ettiği için mutsuzluğa yol açtığını görürsünüz. Asıl amacımız her açıdan özgürleşerek iç huzuru sağlamak. Peki ya tamamen duygusal olan yüklerimiz? Yarım kalmış işlerimiz, ilişkilerimiz, pişmanlıklarımız ve yalanlarımız. Her gün sırtımızda taşımak zorunda olduğumuz onca yük.

Bir kaç yıldır bilinçsiz olarak daha az yalan söylediğimi farkettim. Daha az yalan söyledikçe bu konuda yeteneğimi kaybettiğimi ve hem pozitif hem de negatif yönde ilişkilerimi etkilediğini gördüm. Peki hangisi doğru? Yalansız bir hayat yaşamak mümkün mü?

Yapılan bir araştırmaya göre ortalama bir insan yeni tanıştığı birine ilk 1 dakika içerisinde 3 yalan söylüyor. Günde ise ortalama 10 ila 200 yalan söylüyoruz. Doğruyu söylediğinizde tek yapmanız gereken beyninizin hatıra ile ilgili bölümünü çalıştırarak gerçekleri sıralamak ve konuşma bölümüne aktarmak oluyor. Yalan söylediğinizde ise gerçeği gözden geçirip saklamak istediğimiz kısmı buluyor, inanılabilir bir versiyonunu zihnimizde tekrar yaratıyor ve ikna edici bir biçimde karşımızdaki insana satmaya çalışıyoruz. Daha sonra da bir daha unutmamayı umarak bu yalanı geri hafızamıza yolluyoruz. Bazı araştırmacılar bu sürecin zihni keskin tuttuğunu ve sürekli genişleyen yalanlar haritasının zihnimizdeki bağlantıları güçlendirdiğini iddia ediyor olsa da aynı araştırmacılar mental kapasitenin önemli bir bölümünün bu yalanları hatırlamak için ayrıldığını da kabul ediyor.

Yalan söylemenin stres ve diğer etkilerine aslında hepimiz şahidiz. Yalan makinası diye bildiğimiz alet tamamen stres ve bu etkileri kullanarak ölçüm yapmakta ve herkeste kusursuz çalışmasa da bir çoğumuzda işe yaramaktadır. Bu etkilerin günlük yaşamımıza uyku kalitesinde azalma, tansiyon, baş ağrısı ve çeşitli sağlık problemleri olarak geri döndüğü daha önce yapılan çalışmalarla kanıtlandı.

Yalan söylemenin tek götürüsü bunlar değil. Araştırmalar insanları kırmamak için söylediğimiz küçük yalanların da büyük etkisi olduğunu gösteriyor. Dürüst bir geri bildirim yerine küçük bir yalanla memnuniyetinizi ve beğeninizi bildirmek karşınızdaki insanın gelişme imkanını elinden aldığı gibi size de gerçek fikirlerinizi paylaşma imkanı bulamadığınız için içten içe değersiz hissettiriyor. Yemeği çok beğendiğinizi söylediğiniz bir garson ya da tasvip etmediğiniz bir davranışı olan bir arkadaşınızla bu durum tekrar tekrar karşınıza çıkabiliyor.

Peki neden yalan söyleriz?

Aşağıdaki görseli incelerseniz yalan söylememizin başlıca sebeplerinin kendimizi korumak ya da kendimizi öne çıkarmak, belirli bir konuda avantaj sağlamak olduğunu göreceksiniz.

Yalansız yaşamak çoğumuz için ütopik ve hatta bazı durumlarda imkansız yada ilişkilerimiz için sağlıksız olabilir. Fakat diğer tüm alışkanlıklarımıza yaklaşımımız gibi bu konuda da sadeleşmek mümkün.

Ne yapabilirsiniz?

  • Hatalarınızla yüzleşebilir, bunlar için sorumluk alabilirsiniz. Kısa vadede size korkutucu gelse de uzun vadede daha fazla kendinize güvendiğinizi göreceksiniz. Sizin hatanız olduğunu düşündüğünüz bazı konularda hiç suçunuz olmayabilir bile.
  • İnsanlardan kaçınmak veyahut tartışmaları ertelemenin çözülmemiş sorunlar ve bunları ertelemek için söylenecek daha fazla yalanı getireceğinin farkında olmalısınız.
  • Para, mevki veyahut diğer avantajlar için söylenen yalanların en kötü kategoride olduğunu düşünüyorum. Bu yalanları söyleyerek geldiğiniz pozisyonda kalmak, oraya gelmekten çok daha zor ve yıpratıcı olacaktır fakat hali hazırda bulunduğunuz konumda gerilemekten korktuğunuz için bu kısır döngüden çıkmanız iyice imkansız bir hal alır. Mümkünse bu konuda yalan söylemekten kaçının. Hak ettiğinizi düşündüğünüz şeyleri almak için doğru yolu bulmaya çalışın.

Şimdi tüm bu kavramlardan öteye geçelim ve hemen bugün uygulayabileceğiniz bir düşünce egzersizi üzerine çalışalım.

Daha Az Yalan Söyleyin: Bir Düşünce Egzersizi

Temelde bir yalanın iki bileşeni vardır; olaylar ve insanlar. Hatalı olduğunu bildiğiniz ve yaptığınızı/yapmadığınızı saklamak isteyeceğiniz aksiyonlardan kaçınmaya çalışmanız yalan söylemeniz gereken durumların sayısını azaltacaktır. Bunun yanı sıra çevrenizdekileri iletişiminize, yakınlık derecenize ve ne kadar önem verdiğinize göre değerlendirin. Bu insanlardan bazılarına normalden daha fazla yalan söylediğinizi göreceksiniz. Çoğunluğunu yalanların oluşturduğu bu sahte ilişkilerden kaçınmak için ya bu insanları hayatınızdan çıkarın ya da yalan söylemenize sebep olan durumları değiştirin. Önümüzdeki 5 dakikayı kime ve ne konularda yalan söylediğinizi bulmak için ayırın. Kendinize şu soruları sorarak başlayabilirsiniz.

  1. En çok kime yalan söylüyorum?
  2. Bu yalanların bir kısmı ortaya çıkmış olsaydı ilişkimiz ne durumda olurdu?
  3. Bu insanları hayatımda tutmak beni mutlu ediyor mu?
  4. En çok hangi konuda yalan söylüyorum?
  5. Bu konuda hiç konuşmamak zorunda olsam daha mutlu olur muydum?
  6.  Bu konuda yalan söylemek zorunda kalmayacağım bir konuma erişmek için ne yapabilirim?

Ben yalan söylemek konusunda farkındalığım arttıkça daha sağlıklı ilişkiler kurabildiğimi ve yalan söylemek zorunda kalmadığım bir günün sonunda çok daha rahat uyuyabildiğimi keşfettim. Bazen bu düşünce egzersizlerini tekrarlıyor ve yatağa uzandığımda gün içinde konuştuklarımı düşünüyorum. Benim açımdan bilanço iyiyse ertesi gün için de aynısını umut ediyorum. Umarım siz de düşüncelerinizi sadeleştirmeyi dener ve faydasını görebilirsiniz.

Yukarıdaki sorulara eklemek istediğiniz veyahut konu hakkında görüşleriniz varsa lütfen yorum olarak paylaşın.

Kaynaklar ve ileri okuma için:
What Lying Actually Does to Your Brain and Body Every Day
Why We Lie: The Science Behind Our Deceptive Ways
Why We Lie and How to Stop
The Truth Is, Lying Makes You Sick
The science of lying: Why the truth really can hurt
Lying sets up a liar’s brain to lie more

İlginizi çekebilir

2 yorum

  1. Merhaba,
    Yalan söylemek konusuyla ilgili Jürgen Schmieder’in Yalan Söylemeyeceksin! kitabını okumuştum. Bu yazınız bana o kitabı hatırlattı. 40 gün hiç yalan söylemeden yaşamaya çalışan bir adamın deneyimlerini anlatan İlginç bir kitaptı. İlgilenenlere tavsiye ederim.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir